Το φετινό θέμα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας αφορούσε την προσφορά της ψηφιακής τεχνολογίας στη διάδοση της γνώσης και την αξιοποίηση του διαδικτύου στον εκπαιδευτικό χώρο. Το κείμενο που επιλέχθηκε ήταν δημοσίευμα στον τύπο, με χαρακτηριστικά τη σαφήνεια, την καθαρότητα των νοημάτων, αλλά και την απαίτηση για γνώση καλή της ελληνικής γλώσσας.
Οι γλωσσικές ασκήσεις και ερωτήσεις που αφορούν στη θεωρία ήταν βατές και κατανοητές. Εξαίρεση αποτελεί η άσκηση Β1που απαιτεί σχολιασμό και θεωρώ ότι δυσκόλεψε στην κατανόησή της την πλειονότητα των μαθητών.

Το θέμα της έκθεσης ήταν εύστοχο και ανταποκρινόταν στα ενδιαφέροντα των σύγχρονων νέων που ζώντας σ’ ένα σύμπαν υπερεπικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης καλούνται να εξοικειωθούν καθημερινά με τις νέες επικοινωνιακές δυνατότητες και τεχνολογικές εφαρμογές.

Το Φροντιστήριό μας εύχεται σε όλους τους υποψηφίους καλή επιτυχία και κουράγιο για τις υπόλοιπες «δοκιμασίες» που ακολουθούν !!

Απαντήσεις - προτεινόμενες λύσεις στα θέματα της Νεοελληνικής Γραμματείας

Α1. Το κείμενο πραγματεύεται τη χρήση του διαδικτύου στη σύγχρονη κοινωνία. Αρχικά, διαπιστώνεται ότι σήμερα το διαδίκτυο προσφέρει άμεσα και δημοκρατικά τη γνώση, σε αντίθεση με το παρελθόν. Ωστόσο, ορισμένοι αμφισβητούν
τη θέση αυτή. Σύμφωνα με τους πρώτους, η τεχνολογία ενέχει κινδύνους, άγνωστους ωστόσο. Η δεύτερη αντίρρηση αφορά τη λανθασμένη ιεράρχηση των αναγκών του πολιτισμού μας: την προσήλωση μας στην τεχνολογία ενώ αδιαφορούμε για την επιβίωση στην Αφρική. Η τρίτη άποψη επισημαίνει το «ψηφιακό χάσμα» λόγω της άνισης πρόσβασης στη γνώση παγκοσμίως Στη συνέχεια ,όμως σημειώνει πως στον κυβερνοχώρο συμμετέχουν όλοι ισότιμα και σύμφωνα με τις δικές τους εμπειρίες, κάτι που οδηγεί στη διάσπαση της ενότητας και στο αγχώδες κυνήγι της πληροφορίας. Συμπερασματικά, η πληροφορική είναι μια τεχνολογία σε εξέλιξη, ικανή να προκαλέσει σύγχυση.

Β1. Η κοινωνία διατηρείται και εξελίσσεται μέσα από την κοινή δράση και εμπειρία των μελών της. Ο άνθρωπος αποτελεί το βασικό δομικό στοιχείο της, και όταν σε ένα κοινωνικό σύνολο ο καθένας λειτουργεί και εκφράζεται σύμφωνα με τις προσωπικές του επιθυμίες και καταβολές χωρίς την έννοια της συλλογικότητας αυτό το σύνολο χάνει τη συνεκτικότητά του και συνακόλουθα απουσιάζουν από αυτό τα συλλογικά οράματα και στόχοι. Η ατομιστική δράση «διαλύει» τη φύση τόσο της κοινωνίας όσο και του ανθρώπου. Άλλωστε, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ο μόνος άνθρωπος είναι ή θηρίο ή θεός

B2. α. Ο συγγραφέας αναπτύσσει τη δεύτερη παράγραφο του κειμένου του

α. με διαίρεση αφού στη θεματική πρόταση της παραγράφου του προαναγγέλλει «τρεις γκρίνιες» για τον «ανύπαρκτο εκδημοκρατισμό της γνώσης» και στη συνέχεια τις απαριθμεί. «Η μια είναι η άρνηση της τεχνολογίας ... του δυτικού κόσμου με την Αφρική»

β. με παράδειγμα καθώς στην προσπάθειά του να στηρίζει την άποψή του για πιθανούς κινδύνους της τεχνολογίας, παραθέτει παραδειγματικά το βιβλίο του Πολ Βιρίλιο, «Πληροφοριακή βόμβα» και παράθεμα από το περιεχόμενό του: «Ο Πολ Βιρίλιο, για παράδειγμα ... υπάρχουν».
β. Η δεύτερη παράγραφος του κειμένου δομείται ως εξής:
Θεματική πρόταση: «Σ’ αυτόν τον υπαρκτό εκδημοκρατισμό της γνώσης ... τις γκρίνιες»
Λεπτομέρειες – Σχόλια: «Η μία είναι η άρνηση της τεχνολογίας ... του δυτικού κόσμου με την Αφρική»
Κατακλείδα: δεν υπάρχει

Β3. α. Στην πρώτη περίπτωση «Πληροφοριακή βόμβα» ο Πάσχος Μανδροβέλης χρησιμοποιεί εισαγωγικά για να μεταφέρει τον τίτλο του βιβλίου του Πολ Βιρίλιο.
Στη δεύτερη περίπτωση «Τι να το κάνω εγώ το εμβόλιο ... για τον πυρετό;» ο συγγραφέας χρησιμοποιεί εισαγωγικά για να μεταφέρει αυτούσια την άποψη τρίτου σε μορφή ευθείας ερωτηματικής πρότασης.

Στην τρίτη περίπτωση «Πληροφοριακό άγχος» ο συγγραφέας χρησιμοποιεί εισαγωγικά για να μεταφέρει μια συγκεκριμένη επιστημονική ορολογία της Ψυχολογίας.
β. Παραδείγματα μεταφορικής λειτουργίας της γλώσσας:
«ψηφιακό χάσμα»
«τα δίκτυα επικοινωνιών ισοπεδώνουν παλιές ιεραρχίες»
«κατακερματισμό της εμπειρίας»
«το παλιό δεν έχει πεθάνει»
«διασπείρει σύγχυση»

Β4. α. πιθανών = ενδεχόμενων
ξεχνάς = λησμονείς
κατακερματισμό = κομμάτιασμα-τεμαχισμός
μετατρέπεται = μεταβάλλεται-διαμορφώνεται
διασπείρει = σκορπά
β. υπαρκτό ανύπαρκτο
άρνηση αποδοχή-συναίνεση
σίγουρος αβέβαιος
προσβάσιμο απρόσιτο-απροσπέλαστο
λογικό παράλογο
Γ1. Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί μαθητές,

Στα πλαίσια της ημερίδας που διοργανώνει το σχολείο μας με θέμα τη χρήση του διαδικτύου, η ομιλία μου αποσκοπεί στο να δώσει μια εικόνα των υπηρεσιών που προσφέρει το διαδίκτυο στον τομέα της γνώσης και της πληροφόρησης αλλά και ειδικότερα να επισημάνει τους τρόπους με τους οποίους η εκπαίδευση μπορεί να αξιοποιήσει δημιουργικά τις ποικίλες δυνατότητές του.
Αναλυτικότερα, αναφορικά με την προσφορά του διαδικτύου στον τομέα της γνώσης:
- Καθιστά δυνατή τη συγκέντρωση, την καταγραφή, την επεξεργασία και την οργάνωση πληροφοριών, γνώσεων και δεδομένων καθώς και τη συνακόλουθη δημιουργία τεράστιων αρχείων εύκολα προσβάσιμων στον ενδιαφερόμενο. Ο χρήστης του διαδικτύου μπορεί να συνδεθεί με ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, να χρησιμοποιήσει βάσεις δεδομένων, άλλοτε απρόσιτες ή να επικοινωνήσει με μελετητές και επιστήμονες σε όλο τον κόσμο. Η κυκλοφορία της γνώσης στο νέο ηλεκτρονικό κόσμο είναι ελεύθερη και ισότιμη.
- Αποτελεί έναν ανεξάντλητο κόσμο πληροφοριών ® παροχή έγκαιρης και ολοκληρωμένης ενημέρωσης για γεγονότα που διαδραματίζονται σε ολόκληρο τον κόσμο άμεση πρόσβαση στο σύνολο της ανθρώπινης γνώσης και πληροφορίας.
- Παρέχει προοπτικές δια βίου εκπαίδευσης(επαφή με ανοικτά πανεπιστήμια, μεταπτυχιακές σπουδές, προγράμματα κατάρτισης και εξειδίκευσης) σε άτομα ενήλικα που έχουν ήδη ολοκληρώσει τη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία συνεχής επαγγελματική κατάρτιση, άνοδος του μορφωτικού επιπέδου.
- Παρέχει τη δυνατότητα εμβάθυνσης σε γνωστικά θέματα και ορθολογικής και λειτουργικής χρήσης τους στα πλαίσια των κοινωνιών της επικοινωνίας δίνεται έμφαση στη μάθηση δομών και εννοιών και όχι στην επιφανειακή γνώση.
-Ευνοεί τη συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων λόγω της άρσης των αποστάσεων και των περιορισμών προώθηση της επιστημονικής έρευνας.

-προώθηση της ελεύθερης έρευνας του μαθητή μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα ώστε να ενισχυθεί η ενεργός συμμετοχή και το προσωπικό ενδιαφέρον του μαθητή ως κίνητρο μάθησης
- Αποτελεί μέσο εξοικείωσης με την κουλτούρα και τις ιδιαιτερότητες των άλλων λαών επαφή τους με στοιχεία που εκφράζουν άλλες κουλτούρες ® δυνατότητα δημιουργίας ιστοσελίδων από κάθε χρήστη που επιθυμεί να προβάλει χαρακτηριστικά της δικής του κουλτούρας, οι οποίες μετατρέπουν τον κυβερνοχώρο σε πεδίο γόνιμων πολιτιστικών ανταλλαγών και αλληλεπιδράσεων συμβολή στη δημιουργία ενός οικουμενικού πολιτισμού.
Προσφέρει ποικίλες ευκαιρίες ψυχαγωγίας και πληροφόρησης για διάφορες πολιτιστικές εκφάνσεις και δρώμενα(τέχνη, αθλητισμός, μουσεία, πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.α.)
Παρέχει τη δυνατότητα ισότιμης πρόσβασης στη γνώση σε άτομα με ειδικές ικανότητες (ΑΜΕΑ).
Εξετάζοντας την πληθώρα των προοπτικών που παρέχει στους χρήστες του, αντιλαμβανόμαστε τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην ποιοτική αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, εφόσον:
α. Παρέχει γνώσεις πάνω σε ποικίλα θέματα που ενδιαφέρουν τους μαθητές και δεν καλύπτονται από τα αναλυτικά σχολικά προγράμματα.
β. Προσφέρει άμεση πρόσβαση σε βιβλιοθήκες, αρχεία, ερευνητικά κέντρα, μουσεία κ.ά. εμπλουτισμός των γνωστικών σχολικών αντικειμένων.
γ. Είναι το αποτελεσματικότερο εποπτικό μέσο διδασκαλίας, αφού συνδυάζει εικόνα, ήχο, γραπτό λόγο και εικονική πραγματικότητα προσέλκυση του ενδιαφέροντος και της συμμετοχής των μαθητών
δ. Δίνει τη μοναδική ευκαιρία στο μαθητή να επεξεργαστεί σύνθετες πληροφορίες με ποικίλους συνδυασμούς και δυνατότητες τα πολιτισμικά ή εθνικά μαθήματα(ιστορία, αρχαία και νέα ελληνικά, αισθητική αγωγή) μπορούν να διδαχθούν με ελκυστικούς, ανανεωμένους και ουσιαστικούς τρόπους επιτρέποντας την άμεση προσωπική συνεργασία του μαθητή (διαδραστική λειτουργία).
ε. Διασφαλίζει στην εκπαιδευτική διαδικασία τα εχέγγυα για την πολυπόθητη αντικειμενική αξιολόγηση(ερευνητικές εργασίες).
στ. Πραγματώνει την άμεση επαφή, συνεργασία και αλληλεπίδραση μαθητών στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο. δυνατότητα να παρουσιαστούν παράλληλες πορείες στην ιστορία και τον πολιτισμό χωρών ανοίγει τους ορίζοντες και ευνοεί τη συνεργασία των σχολικών κοινοτήτων και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ειδικότερα στα πλαίσια της Ε.Ε.
ζ. Συμβάλλει στην εξοικείωση των μαθητών με τις δυνατότητές της σύγχρονης τεχνολογίας και εξασφαλίζει τα προσόντα για την επιβίωση και ανάδειξή τους σε έναν ανταγωνιστικό κόσμο, στον οποίο οι «τεχνολογικά αναλφάβητοι» δεν έχουν θέση.
η. Αναβαθμίζει το ρόλο του εκπαιδευτικού μετατρέποντάς τον από απλό μεταδότη γνώσεων σε συνεργάτη, «πλοηγό» και αρωγό των μαθητών στο χώρο της γνώσης και της πληροφορίας.
Όπως αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, οι απαιτήσεις της τεχνολογικά προηγμένης εποχής μας προβάλλουν ως επιτακτική ανάγκη την αξιοποίηση των πολυάριθμων δυνατοτήτων που το διαδίκτυο προσφέρει. Ας έχουμε όμως υπόψη μας ότι οι νέες αυτές τεχνολογίες και οι νέες αξίες που προβάλλουν θα πρέπει να είναι συγκερασμένες με τις παλιές παραδοσιακές και δοκιμασμένες αξίες που συνθέτουν τη φυσιογνωμία ενός ανθρωπιστικού πολιτισμού.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας